Skoro już jesteś w tym miejscu, zakładam, że bilans masz już dobrze opanowany. To ci się przyda. Jeśli nie, zachęcam cię do powrotu do Lekcja 2 – Bilans. 

W tej lekcji przejdziemy już do nauki księgowania. Opowiem ci o kontach księgowych, a skupię się na kontach bilansowych. Konta bilansowe, to podstawa bilansu, dlatego tak ważne jest, żeby mieć go w małym paluszku. 

Konta czy Dekrety, co jest lepsze?

Bardzo często naukę księgowania rozpoczyna się od księgowania na kontach „T-owych”, przez niektórych zwane szubienicami 😀. Możesz je nazywać, jak chcesz. Nie zapominaj jednak o tym, że w praktyce nikt nie rysuje kont, a księgowanie ma postać dekretu.

W moich lekcjach będę korzystała z kont T, żeby łatwiej ci przedstawić pewne zależności, ale również będę dodawać tabele dekretacyjną, abyś od razu oswajał się z praktyką.

Zależy mi, aby te lekcje były wypełnione praktycznymi wskazówki z życia, a nie tylko wiedzą teoretyczną. 

Konto T

Każde konto ma swoją nazwę oraz numer, po to, żebyś wiedział, co na masz na nim zaksięgować.

Konto składa się z dwóch stron:

• lewej, w księgowości nazywaną Debetową (Dt) lub Winien (Wn)
• prawej, w księgowości nazywaną Kredytową (Ct) lub Ma (Ma)

Od tej pory musisz zapamiętać, jak nazywają się strony konta, ponieważ to by było bardzo niepoważne, gdyby przyszły księgowy nazywał je lewa, czy prawa 🙂 .

Dekret

Dekretowanie polega dokładnie na tym samym, co księgowanie na kontach tylko, zamiast uzupełniać szubieniczki, uzupełniasz odpowiedni numer konta oraz kwotę w prawidłowej kolumnie Wn lub Ma. 

Wiele razy spotkałam się z czyś takim, że ktoś świetnie już opanował technikę księgowania na kontach, ale gdy dochodziła dekretacja, gubił się i nie wiedział, co robić. Choć tak naprawdę to tylko inna forma pokazania tego samego.

Wskazówka
Ucz się, księgując na kontach T, ale dodatkowo twórz dekretacje.

Konta bilansowe – rodzaje

Na samym początku, musisz wiedzieć, jakich kont używa się w księgowości. Oczywiście jak we wszystkim, dzielą się one na kategorie, aby można je było łatwo podzielić i zapamiętać. 

Na razie będziemy się zajmować kontami, na podstawie których tworzony jest bilans.

Konta aktywne

Konta aktywne, tworzą aktywa w bilansie. Ty już dobrze wiesz, co się znajduje w aktywach, więc nie zaskoczę cię, mówiąc, że konta aktywne to np.

• rachunek bankowy
• środki trwałe
• kasa

Jeśli coś jest umieszczone w aktywach w bilansie, będzie kontem aktywnym.

Tak jak widzisz, na schemacie, jest pewna zasada, którą się trzeba kierować, księgując na kontach aktywnych.

Saldo początkowe

Jeśli na początek roku, posiadasz już jakieś aktywa to ich wartość, będziesz umieszczał po stronie Dt.

Obroty konta

Na kontach aktywnych, jeśli miała miejsce operacja, która spowodowała:

• wzrost obrotów — księgowana jest po stronie DT

• spadek obrotów — księgowana jest po stronie CT

Konta pasywne

Pewnie już teraz sam jesteś w stanie wymyślić, co to są konta pasywne, ale dla usystematyzowania, ja też to zrobię 🙂

Konta pasywne, tworzą pasywa bilansu. Są nimi np.

• Kapitał podstawowy
• Kredyt bankowy
• Zobowiązanie z tyt. dostaw i usług.

Konta pasywne są lustrzanym odbiciem kont aktywnych, a więc:

Salda początkowe

Otwieramy po stronie Ct. 

Obroty

Na kontach pasywnych, jeśli miała miejsce operacja, która spowodowała:

• wzrost obrotów — księgowana jest po stronie CT

• spadek obrotów — księgowana jest po stronie DT

Przykład
Wiesz, że kontem pasywnym jest np. kredyt bankowy. Jeśli zaciągasz nowy kredyt, to dochodzi do zwiększenia obrotów, więc będzie po stronie Ct. Jeśli jednak spłacasz ten kredyt i ci go ubywa, będziesz to księgował na tym koncie po stronie Dt.

Wskazówka
Saldo początkowe zawsze jest po tej samej stronie co zwiększenie obrotu. 

Co trzeba księgować, a czego nie?

W każdym przedsiębiorstwie dzieją się różne rzeczy. To firma coś kupi, to sprzeda, to zamówi itd. Musisz nauczyć się rozpoznawać, które z tych zdarzeń gospodarczych można zaliczyć do operacji gospodarczych, bo właśnie operacje gospodarcze podlegają księgowaniu.

3 warunki, aby zdarzenie gospodarcze podlegało księgowaniu:

1. zdarzenia, które wpływają na zmianę aktywów i pasywów firmy.
2. wyrażone są wartościowo
3. są udokumentowane dowodem księgowym 

Przykład
Firma sprzedaje towar za 3000 zł i przekazuje odbiorcy towary oraz fakturę sprzedaży. Księgujesz czy nie? 
1) W firmie ubywa towarów, a przybywa należności, więc pierwszy punkt zaliczony.
2) Wiesz za ile firma sprzedała, drugi punkt również zaliczony,
3) Firma wystawia fakturę sprzedaży, więc i trzeci punkt jest zaliczony
Czyli, księgujemy taką operację gospodarczą

Przykład
Firma składa zamówienie na towary o wartości 5000,00 u dostawcy X. Księgujesz czy nie?
1) Samo złożenie zamówienia jeszcze nie powoduje zmiany w aktywach i pasywach. 
2) OK, jest wyrażone wartościowo.
3) Zamówienie nie jest dokumentem księgowym
Czyli, nie księgujemy takiego zdarzenia gospodarczego.

W tym momencie możesz myśleć, że to trudne, ale uwierz mi, zaraz automatycznie będziesz rozpoznawał co księgować.

Jak księgować na kontach?

Już wiesz, jak tworzyć konta i co trzeba księgować, to teraz pokaże ci jak na nich księgować.

Korzystaj z minimum 2 kont

Jeśli chcesz coś zaksięgować, musisz do tego celu użyć minimum 2-óch różnych kont. 

Zasada podwójnego zapisu

Jest to bardzo ważna zasada, która nie raz uratuje cię w momencie zawahania. 

Chodzi o to, że jak już księgujesz daną operację gospodarczą na 2-óch kontach, to na jednym będzie księgowanie po DT, a na drugim po CT. 

Zawsze suma wartości jednej operacji zaksięgowana po stronie Dt, musi być równa sumie wartości zaksięgowanej po stronie Ct. 

Konta bilansowe – księgowanie w praktyce

Schemat postępowania:

Operacja 1. FV – Spółka X zakupiła towary, które przyjęła do magazynu, za które zapłaciła gotówką 500,00.

1. Zastanów się, czy ta operacja podlega zaksięgowaniu
   • podlega 🙂
2. Wybierz min. 2 konta, czyli dwie pozycje z bilansu, na które dana operacja będzie mieć wpływ
   • konto Towary, bo spółka je kupiła
   • konto Kasa, bo zapłaciła gotówką
3. Skup się na jednym z wybranych kont i zastanów się, czy:
   • jest to konto aktywne, czy pasywne
   • operacja powoduje zwiększenie, czy zmniejszenie na koncie
     • Ja wybieram konto kasa
       • jest to konto aktywne
       • skoro firma coś kupiła i za to zapłaciła gotówką, to z kasy ubyło pieniędzy, więc doszło do zmniejszenia
   • Po której stronie zmniejszają się konta aktywne? Ty już to wiesz, przecież 🙂. Jasne, że po Ct. 
4. Skoro wiesz, jak zaksięgować na jednym koncie, to na drugim koncie musi być  po przeciwnej stronie, wg zasady podwójnego zapisu.
   • Towary po DT.

Dla sprawdzenia możesz przeanalizować w podobny sposób konto towary, ale gwarantuje ci, że i tak dojdziesz do tego samego wniosku.

Ćwiczenie

Przeanalizuj wg schematu postępowania, następujące operacje i zaksięguj na odpowiednie konta bilansowe. 
1) WB — wpływ zaciągniętego kredytu bankowego na rachunek bankowy 100.000,00.
2) FV — zakupiono samochód osobowy do firmy, płatność przelewem 50.000,00
Odpowiedzi dodaj w komentarzu, a dam ci znać czy twój tok myślenia jest prawidłowy

„Bilans – Lekcja 2 „